Położenie Grecji na mapie Europy. Ukształtowanie terenu

 
 
 

Warunki naturalne

Położenie geograficzne

Grecja to państwo położone w południowo-wschodniej Europie. Obejmuje południową część Półwyspu Bałkańskiego oraz 114 dużych wysp i kilka tysięcy małych wysepek. Trudno podać ich dokładną liczbę, bo zależy to od przyjętej definicji (czy to już wyspa, czy jeszcze skała), różne źródła podają od 1.200 do 6.000. Przeważnie podaję się liczbę około 2.000 wysp, z których 227 jest zamieszkanych (ale jedynie 78 ma ponad 100 stałych mieszkańców). Powierzchnia kraju wynosi 132 tysiące km², w tym około 25 tysięcy km² zajmują wyspy (19 %).

Od południa Grecję oblewa Morze Śródziemne, od wschodu Morze Egejskie, od zachodu Morze Jońskie. To dość słone morza (37-39‰) - zasolenie jest 5x większe niż w Bałtyku (7,5‰) i nieco większe niż oceanach. Długość linii brzegowej Grecji kontynentalnej wynosi ok. 4.000 km, długość wybrzeża kilku tysięcy greckich wysp wynosi ok. 11.000 km. Wybrzeże posiada liczne głębokie zatoki, z których największą jest Zatoka Koryncka oddzielająca Peloponez od reszty lądu. Wschodnie i północne wybrzeże jest głównie usiane plażami i miejscami występującymi klifami, natomiast na południowym i zachodnim brzegu Grecji dominują klify. Grecja graniczy na północnym zachodzie z Albanią, na północy z Macedonią Północną (jeszcze niedawno określana jako FYROM - Dawna Jugosłowiańska Republika Macedonii) i Bułgarią, na północnym wschodzie z Turcją. Jest jedynym krajem Unii Europejskiej, które nie graniczy z innym członkiem Unii.

W skład Grecji kontynentalnej wchodzą: Attyka, Peloponez, Grecja Centralna, Tesalia, Epir, Macedonia i Tracja. U zachodnich wybrzeży Grecji kontynentalnej leżą Wyspy Jońskie: Kerkira (Korfu), Kefalonia, Lefkada, Zakinthos, Itaka oraz Paksi. Największe skupiska wysp znajdują się na Morzu Egejskim: samodzielna, duża Kreta na południu, trochę mniejsza Eubeja u wschodnich wybrzeży Attyki, Ikaria, Chios, Rodos, Samos, Kos i Lesbos na wschodzie, Thasos i Samotraka na północy oraz archipelagi: Cyklady, Sporady i Dodekanez. W Zatoce Sarońskiej (pomiędzy Attyką i Peloponezem) znajduje się grupka małych wysepek: Egina, Salamina, Poros i Hydra. Więcej informacji: Krainy geograficzne.

Grecja leży w bardzo aktywnej strefie sejsmicznej.

Ukształtowanie terenu (MAPA)

Większą część powierzchni kraju (2/3 stałego lądu, a łącznie z wyspami ponad 80%) zajmują góry o średniej wysokości 1.200 - 1.800 m n.p.m., w większości o przebiegu południkowym. Najwyższą górą jest szczyt Mitikas - 2.917 m n.p.m leżący w rozległym (40 na 50 km) masywie Olimpu. W centralnej części kraju ciągnie się młody (fałdowanie alpejskie) łańcuch gór Pindos, będący przedłużeniem Gór Dynarskich, z drugim pod względem wysokości szczytem - Smoliskas - 2.637 m n.p.m. Na zachodzie wznosi się wapienne pasmo Epiru. Na Peloponezie największe pasma górskie to Parnon i Tajget (ze szczytem Ilias - 2.404m n.p.m.). Górzyste są także wyspy greckie - najwyższym szczytem na Krecie jest Psiloritis (2.456m n.p.m.) w górach Idi. Wyspy Egejskie są wierzchołkami starych zatopionych masywów górskich, częściowo pochodzenia wulkanicznego. W Grecji występują dwa czynne wulkany - Kameni na wyspie Thira (Santoryn) oraz Stefanos na wyspie Nisyros (hydrotermalny).
Niziny są nieliczne i występują głównie w dolinach rzek Tracji i Macedonii (Grecja Północna) oraz na wybrzeżach Attyki i zachodniej części Peloponezu. Duże kotliny śródgórskie występują w Tesalii i Beocji (wschodnia część Grecji Środkowej).
Rzeki są w większości typu górskiego - krótkie, bystre o zmiennych wodostanach. Wiele rzek to dolne odcinki rzek płynących z Bułgarii i Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii. Najobfitsze w wodę są rzeki na północnym wschodzie: Wardar, Struma, Mesta czy Pinios. Pozostałe rzeki są na ogół krótkie, latem częściowo lub całkowicie wysychające. Najdłuższą rzeką jest Aliakmon - 297 km.
Gleby są przeważnie kamieniste i mało przydatne rolniczo. Tylko na nizinach Macedonii i Tracji oraz na Nizinie Tesalskiej występują żyzne gleby aluwialne.

Klimat

Grecja leży w strefie klimatu podzwrotnikowego śródziemnomorskiego o gorących i suchych latach oraz łagodnych, deszczowych zimach. Na północy zaznacza się dominacja klimatu podzwrotnikowego kontynentalnego - chłodniejszego i wilgotniejszego niż w reszcie kraju. Klimat ociepla się w kierunku południowym. Średnia temperatura lipca przekracza 25ºC (z wyjątkiem obszarów górskich na północy kraju), średnia temperatura stycznia waha się od 10ºC na wybrzeżu do 5ºC w górach (13ºC na Krecie i Rodos). Średnia roczna suma opadów waha się od poniżej 400 mm na wybrzeżu wschodnim i wyspach Morza Egejskiego do 1000 mm na Wyspach Jońskich i wybrzeżu zachodnim (na zachodnich stokach gór Pindos i na Krecie do 2000 mm). Z powodu braku opadów i wysokich temperatur w okresie letnim Grecję często nawiedzają pożary lasów. Więcej informacji: Klimat.

Czas

Czas w Grecji wyprzedza o 2 godziny czas Greenwich (GMT) i o 1 godzinę inne kraje europejskie, w tym Polskę (latem 3 godziny w stosunku do GMT). Zmiany czasu letniego na zimowy i odwrotnie następują tak jak w pozostałych krajach Unii Europejskiej.

wstecz dalej

 
LICZNIK LICZNIK LICZNIK LICZNIK LICZNIK LICZNIK LICZNIK LICZNIK