Ludność

Struktura ludności

Liczba ludności wynosi niecałe 10,5 miliona. Około 10 milionów Greków żyje poza granicami swej ojczyzny, w tym ponad 2 miliony w Ameryce (dane z 2001 roku). Grecja jest krajem dość jednolitym etnicznie, choć ostatnio w coraz mniejszym stopniu. Oczywiście dominują Grecy, stanowiący nadal ponad 91% ludności. Pozostałe, legalnie zamieszkujące narodowości to: Albańczycy, Macedończycy, Turcy i Bułgarzy. W Grecji przebywa nielegalnie ok. 40 tys. Polaków. Od wielu lat prowadzone są rozmowy pomiędzy polskim Ministerstwem Pracy i Polityki Socjalnej i jego greckim odpowiednikiem na temat legalizacji pobytu Polaków w Grecji, zwłaszcza tych, na kontraktach inwestycyjnych.
Po wejściu do UE Grecja stała się atrakcyjnym celem imigracyjnym. W latach '80 ubiegłego wieku wśród przybyszów początkowo byli głównie Filipińczycy, potem Egipcjanie, Rosjanie i Pakistańczycy. Jednak największym problemem był (i jest) napływ po 1990 roku emigrantów z byłych państw komunistycznych: głównie Albanii, Rumunii, byłej Jugosławii. W latach '90 ubiegłego wieku na ponad 11 mln mieszkańców Grecji, legalni imigranci stanowili około 300 tysięcy (2,7%). Po kilkunastu latach, na początku XXIw., liczba ta sięgnęła 1 miliona (9%) - w tym 650 tys. stanowili Albańczycy. W ciągu pierwszych 5 lat kryzysu gospodarczego w Grecji nastąpiło częściowe odwrócenie tego trendu - blisko 180 tys. imigrantów z Albanii powróciło do swej ubogiej ojczyzny. Albańczycy wracają, ponieważ w Grecji nie mają pracy i chociaż nie ma jej również w Albanii, mają tam przynajmniej dach nad głową. Pomimo tych powrotów, szacuję się, że liczba nielegalnych, niezarejestrowanych imigrantów przekracza liczbę tych legalnych i jest to głównie ludność pochodzenia azjatyckiego. Jedną z konsekwencji tego faktu jest wzrost przestępczości w państwie dotychczas uważanym za dość bezpieczne, a także wzrost bezrobocia. Nie ma się co dziwić, że napływ imigrantów (głównie z Albanii) budzi sprzeciw u większości Greków.
Choć początkowo imigracja zwiększyła populację w Grecji, to za sprawą kryzysu liczba ludności znów zmalała - od jego początku z Grecji wyjechało już blisko pół miliona obywateli. Szczyt emigracji Greków miał miejsce w 2015 roku, kiedy do władzy doszła partia Aleksisa Tsiprasa. Grecy emigrują głównie do Niemiec, Wielkiej Brytanii i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W większości są to ludzie młodzi, dobrze wykształceni i mający już zawodowe doświadczenie, a więc najcenniejsi dla swojej ojczyzny.

Tożsamość kulturowa Greków jest silnie zakorzeniona w liczącej trzy tysiące lat historii i języku, który nie różni się zbytnio od tego jakim mówiono w starożytnych Atenach. Kultywowaniu kultury i tradycji sprzyja tradycyjny model wielopokoleniowej rodziny greckiej.

Średnia gęstość zaludnienia to 81 mieszkańców na 1 km². Ludność rozmieszczona jest nierównomiernie. Najsilniej zaludniona jest Attyka (ponad 900 osób na 1 km²), niziny Macedonii, północna część Peloponezu, Kerkira i Kreta (część środkowa). Najniższa gęstość zaludnienia jest w górach Tracji i Macedonii, na Półwyspie Chalcydyckim, południowym Peloponezie oraz na Cykladach. W miastach mieszka 60% ludności (najwięcej w aglomeracjach Aten - ponad 4 miliony mieszkańców oraz Salonik - około 1 milion), na obszarach wiejskich - 40%. Kobiety stanowią 50,5% ludności, mężczyźni - 49,5%. Średnia długość życia kobiet - 81,2 lata, mężczyzn - 75,9 lata (dane z 2000 roku) jest najwyższa w UE. Przyrost naturalny uległ w ostatnich dziesięcioleciach znacznemu obniżeniu - z 0,8‰ w latach '70, przez 0,6‰ na przełomie lat '80/90 do 0,2‰ obecnie. Największy udział w przyroście mają środowiska imigrantów - obecnie co 8 dziecko przychodzi na świat w rodzinie imigrantów.

Struktura zatrudnienia: rolnictwo - 13%, przemysł - 15%, usługi (głównie handel i turystyka) - 72% (2015 r.). W ciągu 10 lat kryzysu nastąpiło znaczne przesunięcie pracowników ze sfery przemysłu do usług i rolnictwa. Stopa bezrobocia, która przez długi czas była poniżej 10% (7,7% w 2008 r.), wyniosła w 2010 roku 11%, pod koniec 2011 roku było to już 21%, a rok później bezrobotnych było już ponad 27% (62% wśród młodych do 24 roku życia)! Obecnie (koniec 2019 r.) bezrobocie wyraźnie się obniżyło i wynosi ok. 17% (głównie na skutek rozwoju usług turystycznych). Kryzys gospodarczy (od 2009 r.) spowodował znaczne zubożenie społeczeńswa - przeciętne wynagrodzenie spadło o połowę - do ok. 750€ netto, podczas gdy w Polsce to ok. 900€ / 3800zł i rośnie. Pod względem mediany wynagrodzenia w obu krajach są podobne - 650€ w Grecji, 700€ / 2900zł w Polsce (mniejsze dysproporcje płacowe w Grecji). Jednak ceny w Grecji są znacznie wyższe niż u nas, więc obecnie pod względem poziomu życia przeciętnemu Grekowi żyje się trudniej niż w Polakom.

Utrzymuje się stosunkowo wysoki analfabetyzm - 5% ludności nie umie czytać i pisać. W ostatnich latach wzrosła wyraźnie liczba osób z wyższym wykształceniem. Obecnie studiuje prawie 1/4 młodzieży w wieku od 18 do 24 lat. Jednak ze względu na niewielkie nakłady na szkolnictwo Grecja potęgą w tej dziedzinie nie jest. Absolwenci szkół wyższych mają utrudnione możliwości zatrudnienia w swoim zawodzie i często zadowalają pracą nie wymagającą zdobytych wysokich kwalifkacji.

Wyznania

Grecy to w większości wyznawcy Greckiego Kościoła Ortodoksyjnego (Prawosławnego) - 90% ludności, muzułmanie - 5%, katolicy - 2%, protestanci - 0,3%, inne - 0,4%; ok. 2-5% uważa się za niewierzących (dane z 2010 r.). Kościół Prawosławny w Grecji jest autokefaliczny (niezależny organizacyjnie), a prawosławie zgodnie z konstytucją pozostaje religią dominującą, finansowaną przez państwo. Blisko 16% Greków uważa się za bardzo religijnych. Grecja ma najwyższy wskaźnik małżeństw i najniższy rozwodów w całej Unii Europejskiej. Więcej informacji w rozdziale: Kultura i sztuka ⇒ Religia współczesna.